Manisa’da 13 Mayıs 2014’te Soma Kömür İşletmeleri A.Ş.’ye ait maden ocağında meydana gelen korkunç kazada kaybettiğimiz işçiler, facianın 10’uncu yılında sivil toplum kuruluşları, meslek örgütler, sendikalar, dernekler, siyasi partiler, madenci yakınları ve çok sayıda vatandaşın katıldığı “301’i unutma” sloganıyla düzenlenen yürüyüşle anıldı.
Yaşanan facia, Türkiye Cumhuriyeti tarihi boyunca yaşanan ve en çok can kaybı ile sonuçlanan madencilik kazası olarak kayıtlara geçti. O dönemde başbakan olan Erdoğan’ın yaşananları ‘iş kazası’ ya da ‘fıtrat’ olarak değerlendirmesi tartışmalara neden oldu. Facia tam vardiya değişiminde meydana gelmişti ve patlama sırasında 787 işçi yer altındaydı ve madenden 301 işçinin cesedi çıkarıldı. Olaydan iki gün sonra o dönemde Erdoğan’ın Özel Kalemi olan Yusuf Yerkel’in Soma’da madenciyi tekmelemesi yine hafızalara kazındı. Hatta bu olay üzerine kitap bile yazıldı.
Oysa Türkiye’de tehlikeli çalışma şartları yaşanan faciadan sadece yirmi gün önce TBMM’de gündeme gelmiş, işçi güvenliğinin araştırılmasıyla ilgili olarak hazırlanan teklif reddetmişti. Teklifi CHP hazırlamış, MHP desteklemiş ama önerge AKP’li milletvekillerinin onayından geçememişti.
Ülkede üç günlük yas ilan edilirken, KKTC’de iki gün ve Pakistan’da da bir günlük yas ilan edildi.
Peki sonra ne oldu?
İlk duruşmaya 8 tutuklu sanık can güvenliği nedeniyle gelemedi. Mahkeme 15 Nisan’a ertelendi. İkinci mahkemede sanıklar sorumluluklarını reddetti. İddialarına göre teknik ekipman 9 yıldır denetlenmiyordu.11 Temmuz 2018 günü gerçekleşen 22. duruşma ile dava sonlandı. Soma Kömür İşletmeleri yönetim kurulu başkanı, genel müdürü, işletme müdürü ve yardımcısının da içlerinde bulunduğu 14 sanık hapis cezası aldı. 37 sanık ise beraat etti. Aradan iki yıl geçti. 30 Eylül 2020 günü 12. Ceza Dairesi kararı bozdu ve Can Gürkan, Ramazan Doğru, Akın Çelik ve İsmail Adalı’nın bilinçli taksirle ölüme sebebiyet verme suçlamasından yargılanmasına karar verildi.
Beş ay sonra, 9 Şubat 2021 günü sanıkların tutuksuz yargılanmasına karar verildi ve şu anda tutuklu sanık bulunmuyor.
Pınar Saraçoğlu