Taliban Kitap Sansürü: Militanlar Yüzlerce Kitabı Yasaklıyor
Taliban lideri Molla Hibetullah Akhundzada’nın emriyle, kitapçılardan okul ve üniversite kütüphanelerine kadar geniş bir yelpazedeki kurumlardan belirli kitapların toplanması talimatı geldi.
Independent Persian’ın haberine göre, 600’den fazla kitap toplatıldı ve aralarında Yuval Noah Harari’nin çok satan Sapiens kitabı, Dante’nin İlahi Komedya eseri, Kahlil Gibran’ın Ermiş kitabı ve Mormon inancına ait The Book of Mormon gibi kitaplar bulunmaktadır. Kadın hakları, seküler yönetim, Birleşmiş Milletler bildirileri ve Taliban’a eleştiriler içeren yüzlerce eser yasaklanmış durumda.
Taliban Sansür Komitesi Oluşturdu
13 Temmuz tarihinde, Din İşleri, Hac ve Rehberlik, Bilgi ve Kültür, Eğitim ve Yükseköğretim Bakanlıkları ortak bir toplantı yaparak yeni bir sansür komitesi oluşturdu. Bu komite, içerikleri tarayarak şüpheli buldukları kitapları din adamlarına bildiriyor ve nihai karar dini kanaatlere göre veriliyor.
Taliban’ın Din İşleri Bakanı Nur Muhammed Saqib, yasaklanan kitapların toplumu yozlaştırmayı ve gençleri yanlış yollara sürüklemeyi amaçladığını iddia ederek, sadece İslami ve saf eserlerin halka sunulacağını belirtti.
İslam Alimleri de Yasaklılar Listesinde
Kabil ve Herat’taki yayınevlerinden alınan bilgilere göre, sadece Batılı düşünürler değil, İranlı ve Afgan İslam alimleri de sansür listesine alındı. Cemaleddin Afgani, Seyyid Kutub, Yusuf el-Karadavi, Ali Şeriati, Murtaza Mutahhari gibi isimlerin eserleri yasaklandı ve suçlamalar arasında Şii propaganda, batıl inanç, sekülerlik, kadın özgürlüğü ve Taliban’a karşı görüşler yer alıyor.
Keyfi Yöntemlerle İşleyen Sansür
Afganistan’daki yayınevleri, Taliban sansürünün tamamen keyfi olduğunu belirtiyor ve herhangi bir standardın olmadan, sıradan bir Taliban yetkilisinin bir kitapçıyı ya da okul kütüphanesini denetleyerek hoşuna gitmeyen kitapları İslam dışı ilan edebildiğini ifade ediyor.
Bir yayıncı, Taliban görevlilerinin İran’dan gelen kitapların kapaklarındaki canlı varlık resimlerini karaladığını ve bazen kitapların içeriğine kadar müdahale ettiğini söylüyor.
Entelektüel Miras Hedefte
Şu ana kadar 620 kitap yasaklandı. Kadın eğitimi, seküler düşünce, cumhuriyet dönemi, Birleşmiş Milletler’in insan hakları belgeleri, müzik ve İran’ın övgüsü gibi konular yasak gerekçesi olarak sunuluyor. Entelektüel mirasın yanı sıra belirli kitaplar da hedef alınıyor.