Yerleşik hane halklarının tüketim harcamaları yüzde 16,2 arttı
Seher Alp
2 min read
Yerleşik hane halklarının tüketim harcamaları, bu yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 16,2 artış gösterdi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), yılın birinci çeyreğine ilişkin gayrisafi yurt içi hasıla verilerini açıkladı.
Buna göre, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, bir önceki çeyreğe göre yüzde 0,3 arttı. Takvim etkisinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, ilk çeyrekte geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 3,8 artış gösterdi.
Yerleşik hane halklarının tüketim harcamaları, yılın birinci çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 16,2 yükseldi. Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 5,3, gayrisafi sabit sermaye oluşumu yüzde 4,9 artış kaydetti.
Mal ve hizmet ithalatı, yılın birinci çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 14,4 artarken ihracatı yüzde 0,3 azaldı.
İş gücü ödemelerinde yüzde 126,1 artış
İş gücü ödemelerinde söz konusu dönemde yüzde 126,1, net işletme artığı/karma gelir yüzde 48,7 artış gösterdi.
İş gücü ödemelerinin cari fiyatlarla gayrisafi katma değer içerisindeki payı geçen yılın birinci çeyreğinde yüzde 31,1 iken bu oran 2023’te yüzde 38 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise yüzde 47,6 iken yüzde 38,2 oldu.
İş gücü ödemelerinin GSYH’ye oranla daha hızlı artmasının yanı sıra, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) ile ilgili düzenlemelerinin yürürlüğe girmesiyle, kıdem tazminatı ödemelerinin önemli ölçüde artış göstermesi, iş gücü ödemelerinin katma değer içindeki payını arttırdı. EYT düzenlemesinin etkisi hariç bırakıldığında, iş gücü ödemelerinin Gayrisafi Katma Değer içindeki payının yaklaşık yüzde 33,5 olacağı tahmin edildi.
Tablolar
| Yıl | Cari fiyatlarla GSYH | Cari fiyatlarla GSYH | GSYH Zincirlenmiş Hacim | Değişim oranı |
| (milyon lira) | (milyon dolar) | Endeksi(2009=100) | (yüzde) | |
| 2021 1. Çeyrek | 1.395.931 | 189.364 | 173,4 | 7,5 |
| 2021 2. Çeyrek | 1.592.926 | 190.006 | 187,1 | 22,2 |
| 2021 3. Çeyrek | 1.931.231 | 227.406 | 214,7 | 7,9 |
| 2021 4. Çeyrek | 2.328.700 | 200.330 | 223,5 | 9,6 |
| 2021 Yıllık | 7.248.789 | 807.106 | 199,7 | 11,4 |
| 2022 1. Çeyrek | 2.511.885 | 180.920 | 186,6 | 7,6 |
| 2022 2. Çeyrek | 3.428.260 | 219.943 | 201,8 | 7,8 |
| 2022 3. Çeyrek | 4.265.712 | 241.968 | 223,4 | 4 |
| 2022 4. Çeyrek | 4.800.717 | 262.669 | 231,3 | 3,5 |
| 2022 Yıllık | 15.006.574 | 905.501 | 210,8 | 5,6 |
| 2023 1. Çeyrek | 4.631.792 | 245.464 | 194,2 | 4 |
– Sektörler
TÜİK verilerine göre, GSYH iktisadi faaliyet kollarına göre zincirlenmiş hacim endeksi değişim oranı (yüzde) şöyle:
| 2022 1. çeyrek | 2023 1. çeyrek | |
| Tarım, ormancılık ve balıkçılık | -1,5 | -3,8 |
| Sanayi | 8,6 | -0,7 |
| İmalat sanayisi | 8,4 | 1,6 |
| İnşaat | -7,5 | 5,1 |
| Hizmetler | 15,3 | 12,4 |
| Bilgi ve iletişim | 14,7 | 8,1 |
| Finans ve sigorta faaliyetleri | 25,7 | 11,2 |
| Gayrimenkul faaliyetleri | 3,9 | 1,4 |
| Mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri | 6,3 | 12 |
| Kamu yönetimi, eğitim ve sosyal hizmet faaliyetleri | 4,9 | 3,6 |
| Diğer hizmet faaliyetleri | 6,9 | 7,8 |
| Sektörler toplamı | 9 | 3,5 |
| Vergi-sübvansiyon | -3,3 | 9 |
| Gayrisafi yurtiçi hasıla (Alıcı fiyatlarıyla) | 7,6 | 4 |
(Bitti)
